Wyspy zaczarowane – Waldemar Łysiak
Nie mogąc na czas urlopu znaleźć nic więcej pogodnego do czytania o Chorwacji poza Piratami z Wysp Śpiewających, zabrałam się za inne Wyspy, tym razem Zaczarowane. Nazwisko Łysiaka jest mi oczywiście znane, ale wstyd przyznać, że poza krótką Perfidią, którą czytałam wiele lat temu, nie miałam okazji bliżej się z jego twórczością zapoznać.
Jego włoskie wyspy zaczarowane to takie okruchy historii, miejsca nietypowe, ulubione lub magiczne, wokół których snuje swoje opowieści, poświęcając każdej z nich osobny esej i rozdział. Przebija wszędzie jego fascynacja postacią Napoleona i najwięcej wspomnień tego okresu dotyczy, choć mnie najbardziej poruszyły nieznane mi szczegóły bitwy pod Monte Cassino.
Nie byłoby historii bez dbałości o kulturę i tradycję – zespół folklorystyczny z Padu podczas spaceru po chorwackim Zadarze. fot. joan
Mimo że pisane w latach 1970. „Wyspy zaczarowane” niewiele straciły na aktualności, czymże bowiem jest 40-50 lat, w miejscu gdzie budynki 500-letnie nie są uważane za zabytki, o które warto dbać, bo tyle jest starszych, że na ochronę tych młodszych nie starcza środków i możliwości.
Zastanawiające podejście z perspektywy naszego kraju, w którym po wojnie tak niewiele zostało – że są miejsca, w których historyczne pozostałości spotykamy dosłownie na każdym kroku, w których ludzie żyją, obok których codziennie przechodzą, depczą i dotykają, nie traktując tego, co im pozostawili przodkowie, li tylko jako wartościowych eksponatów muzealnych. Jaką dumę i siłę muszą czuć, mając za sobą historię liczącą kilka tysięcy lat.
Czytając Łysiaka, ten sam klimat odczuwałam w Chorwacji. W dziesiątkach miasteczek leżących wzdłuż choćby kilkudziesięciu kilometrów wybrzeża dalmatyńskiego było więcej zabytków i zapewne podobnych zaczarowanych w nich historii niż w całym naszym kraju.
Ocena Joan: 7/10